Έχουμε συνηθίσει να μιλούμε, και δικαίως, για την τρομοκράτηση του κόσμου από τα ΜΜΕ, για την προσπάθεια του συστήματος, της εξουσίας να δημιουργήσει έναν στρατό από φοβισμένους ανθρώπους. Πολλές φορές οι ίδιοι υπήρξαμε επικριτικοί απέναντι σε όσους τσίμπησαν ή συνεχίζουν να τσιμπούν στην κρατική προπαγάνδα˙ μάλιστα ενίοτε υπήρξαμε ακόμη περισσότερο επικριτικοί απέναντι στα θύματα παρά στους θύτες. Διότι, αιτιολογούσαμε τη στάση μας, από τους εξουσιαστές δεν μπορούμε να περιμένουμε τίποτα λιγότερο από την προάσπιση με κάθε τρόπο των κεκτημένων τους, τίποτα λιγότερο από την από μέρους τους επιχείρηση αύξησης, ως τον βαθμό του απλώς ακατανόητου, των κερδών τους. Η δημιουργία του φόβου είναι ένα φυσικό όπλο στα χέρια της άρχουσας τάξης. Λες και είναι λιγότερο φυσικός ο φόβος ως ίδιον της ανθρώπινης κατάστασης…
Ο φόβος του θανάτου όπως προσδιορίζεται ως η άνευ όρων αποδοχή του Είναι και απεμπόληση του δικαιώματος στην αυτοσυνείδηση στην διαλεκτική κυρίου και δούλου του Χέγκελ˙ ο φόβος ως αγωνία χωρίς αντικείμενο στον Κίρκεγκωρ. Ο φόβος ως φόβος ενώπιον του πράττειν, ή ως φόβος ανάληψης και εκφοράς της αρνητικότητας, ας πούμε, ο φόβος μπροστά στην ίδια την ευθύνη μετασχηματισμού της πραγματικότητας. Ο φόβος και η ανάγκη υπερνίκησής του ως όρος συγκρότησης της ίδιας της κοινωνίας στον Λοκ. Ο φόβος ως η με κάθε κόστος αποδοχή του ιστάμενου, του υπαρκτού, του θετικού, που μας οδηγεί απευθείας στον επιστημονικό και πολιτικό θετικισμό του καπιταλισμού και της ιδεολογίας της πίστης ως φάρμακο ενάντια στον φόβο, που βιώνουμε σήμερα. Μία ιδεολογία που κάνει σύνθημά της τον εξωθημένο στα όριά του ορθολογισμό, ο οποίος ενδύεται τον μανδύα του αναπόφευκτου και του μονόδρομου- που κυοφορεί όμως στο τέλος του μονό-δρομου την λύση. Μία ιδεολογία που υποβιβάζει την αμφισβήτηση και τη σύγκρουση που συνιστά τον πυρήνα της πολιτικής και της ιστορίας σε παραλογισμό ή ανορθολογισμό, σε ανευθυνότητα, σύμφωνα με την φτηνή και α-νόητη σημαία της σημερινής εξουσίας.
Η τρομοκρατία της εξουσίας δεν στοχεύει απλώς στην δημιουργία του φόβου, αυτό θα ήταν περιττό. Ειδικά σε ένα σύστημα που σε κάθε γωνία του κρύβει τόσους καλούς λόγους για να φοβάται κανείς. Ο φόβος της εξαθλίωσης, που εκτίθεται γυμνός ενώπιόν μας στις εικόνες των χωρών του τρίτου κόσμου. Ο φόβος της ανεργίας, της ανέχειας, της εξαθλίωσης μοντέρνου τύπου που βρίσκεται γύρω μας, που μας υπενθυμίζεται σε κάθε βήμα μας στην μεγαλούπολη. Ο φόβος της ανεπάρκειας, της ήττας στο ένδοξο γήπεδο του ανταγωνισμού, αυτού που υποτίθεται πως συνιστά την αποθέωση της ανθρώπινης ελευθερίας. Ο φόβος της μοναξιάς που εντείνεται από τη βεβαιότητα πως ζούμε σε έναν κόσμο που δεν χωρά τους χαμένους- δεν έχει το χρόνο να κοιτάζει πίσω του. Το στοίχημα της εξουσίας δεν είναι η καλλιέργεια του φόβου, αλλά του φόβου της άρνησης του φόβου.
Στις συγκρούσεις με την κρατική βία αυτό γίνεται καταφανές. Η εξαπόλυση εναντίον μας, εναντίον των διαδηλωτών, της τυφλής βίας των προστατών της έννομης τάξης, αυτών που έχουν το αποκλειστικό προνόμιο στην χρήση της βίας, αποκαλύπτει τη δύναμη του σχεδίου. Αποκαλύπτει στην αμεσότητα του το αντίπαλο δέος στον ίδιο τον φόβο, που είναι ο αναδιπλασιασμός του. Όταν σου επιτίθεται ένας μηχανισμός, πανίσχυρος σε επίπεδο εξοπλισμού, θράσους και νομικής κάλυψης, και εσύ είσαι άοπλος, ανήμπορος και έχεις μόνο όπλο σου, και αυτό ανεπαρκές, το να τρέξεις, μεταφέρεις μαζί σου με την επιστροφή σε ασφαλές περιβάλλον το ερώτημα: μπορώ να ζήσω, να συνεχίσω να αγωνίζομαι και να ζω με έναν τέτοιο φόβο; Ότι δηλαδή θα με σπάσουν στο ξύλο; Ότι θα μπουκάρουν το σπίτι μου, θα με ξυλοκοπήσουν και θα φύγουν σαν κύριοι; Ότι θα με προσαγάγουν αναίτια για να με εξευτελίσουν; Μπορώ να ζήσω με αυτό το φόβο; Ή πρέπει να τα παρατήσω;
Τότε συνειδητοποιείς πως έτσι και αλλιώς δεν είναι δυνατόν να μην φοβάσαι. Είναι αδύνατο να μην συμμερίζεσαι τον φόβο όλων των άλλων. Ζούμε σε μία χώρα που τρέμει κυριολεκτικά από τον φόβο της. Τα επόμενα χρόνια θα είναι τόσο δύσκολα που δεν φανταζόμαστε. Δεν είναι φαντασιώσεις ενός μισότρελου αυτές, εκτός και αν είμαστε όλοι μισότρελοι. Το φάντασμα της φτώχειας είναι εδώ για όλους μας. Η αγωνία για την ίδια μας την επιβίωση είναι καθημερινότητα. Ο φόβος πως τα δικαιώματα μας χάνονται κάθε μέρα στο βωμό των κερδών των αγορών, ο φόβος πως μετατρεπόμαστε με ταχύτατο ρυθμό σε κτήνη, που θα πρέπει να μάθουν να κλείνουν τα μάτια μπροστα στη δυστυχία που πολλαπλασιάζεται γύρω τους. Ο φόβος πως χάνουμε ότι πιο ανθρώπινο όταν σκεφτόμαστε μόνο το δικό μας, αβέβαιο ούτως ή αλλώς, μέλλον. Ο φόβος που το σύστημα της εξουσίας θέλει να μας επιβάλλει είναι ο φόβος που προκύπτει όταν κανείς αποφασίζει να αναμετρηθεί με το φόβο του, όταν κανείς αποφασίζει να μην φοβάται, να μην ενδώσει στην σαγήνη του φόβου και στέκεται κυριολεκτικά στο χείλος της αβύσσου. Θέλουν αν μας κάνουν να φοβόμαστε τον ίδιο τον φόβο που συνοδεύει την προσπάθεια μας για απελευθέρωση από τα δεσμά του. Μας ωθούν στην υπάκουη αποδοχή του, γιατί σε αντίθετη περίπτωση ελλοχεύει ένας ακόμη μεγαλύτερος φόβος. Ο φόβος της ελευθερίας, ο φόβος του να αναμετράται κανείς με το φόβο του. Να μην υποτάσσεται σε αυτόν. Μας λένε στην πραγματικότητα: να φοβάστε τον φόβο που σας αποκαλύπτεται όταν αντιστέκεστε στον φόβο που σας επιβάλλεται Να φοβάστε τον φόβο που επικρέμεται ως τιμωρία αν προσπαθήσετε να αποτινάξετε τον φόβο που εμείς σας επιβάλλουμε.
Μα η δική μας απάντηση δεν μπορεί να είναι παρά η εξής: δεν φοβόμαστε τον φόβο μας. Τον αρνούμαστε στο πεδίο της σύγκρουσης, της συντροφικότητας και της αλληλεγγύης. Επιλέγουμε εμείς το φόβο μας, που είναι ο φόβος που συνυφαίνεται άρρηκτα με την ίδια τη ζωή. Επιλέγουμε τον φόβο τον συνδεδεμένο με την ζωή από τον φόβο του θανάτου. Επιλέγουμε τον φόβο που είναι η άλλη όψη της ελευθερίας από τον φόβο που φωλιάζει μέσα μας από την άρνησή της. Δεν υπάρχει τίποτα ισχυρότερο στον κόσμο από τον άνθρωπο εκείνον που επιλέγει ο ίδιος το αντικείμενο του φόβου του. Από εκείνον που με την πράξη του αποδιώχνει τον ξένο φόβο και επιλέγει τον δικό του. Αυτό κάνουμε όσοι βρισκόμαστε στον δρόμο. Εδώ αρχίζει η ελευθερία μας και εδώ τελειώνει η δική τους˙ εδώ ακριβώς που αρχίζει ο φόβος τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου